Porno, Irvine Welsh
De Arbeiderspers
2003 (2017) – 483 pagina’s
Porno, de ware opvolger van Trainspotting wordt verfilmd. Hij is vanaf 27 januari 2017 uit in het Verenigd Koninkrijk en een week later in de VS. Van de verfilming, opnieuw een regie van Danny Boyle en met de originele cast van Trainspotting: Renton (Ewan McGregor), Spud (Ewen Bremner), Sick Boy (John Lee Miller) en Begbie (Robert Carlyle), is reeds een teaser beschikbaar.
Trainspotting, een Schotse roman over een groepje drugverslaafde, zuipende en neukende losers uit de donkere krochten van Edinburgh eind jaren ‘80 van de vorige eeuw, werd een succesverhaal. De debuutroman van Irvine Welsh, een ware culthit van de nineties, is uitgegeven in 1993 en verfilmd in 1996. Welsh werd tot spreekbuis van een nieuwe generatie uitgeroepen, de film trok grote aantallen bezoekers en de verkoop van het boek steeg tot onvoorziene hoogte. Het werd een literaire sensatie genoemd.
Maar om te genieten van Porno moet je Trainspotting niet gelezen hebben, je stapt er zo in en dat is ook belangrijk om te weten nu T2, zo gaat de film heten, er aankomt.
De sequel verhaalt de lotgevallen van de originele cast maar dan tien jaar later. En deze ruwe bolster heeft een blanke pit. Voor wie van Irvine Welsh houdt uiteraard want zijn onderwerpen, de onderklasse van de Schotse maatschappij, en zijn opvallende stijl zijn zeker niet klassiek. Maar Welch is een meester in het beschrijven van een sociaal milieu en het taalgebruik hoort daarbij. Zijn personages spreken dus stevige taal, in al zijn boeken. Acid House, Smeris en Lijm konden het succes van Trainspotting echter niet evenaren. Maar Porno is een ware opvolger geworden want Welsh raakte de karakters niet kwijt, hij had nog meer over hen te vertellen. De personages uit Trainspotting zijn nu 10 jaar ouder en hebben allemaal zo hun beslommeringen.
Simon David Williamson, beter bekend onder de naam Sick Boy probeert in Londen van allerhande handeltjes rijk te worden en ondertussen van de drugs af te blijven maar meestal, en in beide gevallen, krijgt hij het deksel op de neus. Hij heeft een zoontje met Amanda maar voelt een grote afkeer voor het vaderschap. Nadat hij ontslagen wordt als barkeeper krijgt hij een telefoontje van zijn tante Paula. Zij heeft een afgeleefde bar in Edinburgh die ze aan hem wil overlaten. Terug naar Leith, naar de geboortegronden dus. Daar komt hij in contact met Terry ‘Sap’ Lawson en ontmoet de sexy studente Nicola Fuller-Smith, kortweg Nikki. Samen broeden ze het plan uit om rijk te worden via de seksindustrie: ze gaan een pornofilm maken. En vervolgens duiken Sick Boys oude makkers weer op. Spud is getrouwd met Alison en vader van een zoon. Hij voert nog steeds strijd tegen de drank en de drugs en blijft verliezen. Mark Renton is gaan lopen met het geld van de deal uit Trainspotting en is in Amsterdam mede-eigenaar van een goedlopende club, de Luxury. Omdat hij enkel Spud z’n deel van de drugsdeal gegeven heeft, kan hij zijn gezicht in Edinburgh niet meer laten zien. Begbie is na acht jaar gevangenis weer op vrije voeten en kwader dan ooit, vooral op Renton. Als Sick Boy toevallig hoort over Renton en zijn club, gaat hij hem opzoeken in Amsterdam. En zo geraakt de oude bende weer bijeen …
Porno is een spannend verhaal dat goed in elkaar zit. Elk hoofdstuk vertelt vanuit een ander personage: de cynische Sick Boy, de onschuldige Spud, de arrogante Renton, Begbie het psychopathische monster, Nikki het stereotype van de perverse studente altijd op zoek naar bevrediging, … De lezer krijgt telkens een andere invalshoek en dit doet Welsh virtuoos. Zo duurt het natuurlijk wel een tijd voor het verhaal op gang komt. Maar eens als Begbie vrij is en Renton opgespoord, gaat het verhaal in sneltempo en komt Welsh’ morele universum tot leven en deze keer via de pornografische scene. Al deze elementen samen en vooral het onderlinge wantrouwen van de personages tegenover elkaar maken dat Porno nog krachtiger overkomt dan Trainspotting al deed.
Voor al wie nu naar de boekwinkel wil rennen: enkel de Engelse versie is momenteel verkrijgbaar. Omdat de personages elk hun eigen verhaal uit de doeken doen, zijn sommige hoofdstukken in het Brits/Engels, andere, zoals wanneer Spud of Begbie aan het woord is, in het Schots. Yes, you fuckin cunts, haal die kuttalenten maar boven en laat je Schotse dialectkennis pieken. En de rest, die iets geduldiger is: De Arbeiderspers voorziet een heruitgave van Porno in de Nederlandse vertaling van Ton Heuvelmans – die trouwens prima werk geleverd heeft – voor het voorjaar van 2017. Over de juiste verschijningsdatum wordt beslist in de herfst van dit jaar. Bad Republic houdt je op de hoogte! (kro)
