Spoo Pee Doo, Dimitri Verhulst
Atlas Contact
2016 – 101 pagina’s
“Europa staat in brand, maar onverschillig bestellen we nog een glas. Verdedigen we onze vrijheden, of verdedigen we onze leegte? Terreur is niet blind, sterker nog, hij heeft het gemunt op onze westerse verworvenheden. Europa beeft en siddert, voelt zich door een reveille van godsdienstfanatisme plotsklaps teruggeworpen naar een era die het definitief verlaten dacht te hebben. Dimitri Verhulst schreef er een roman over: ‘Spoo Pee Doo’. Hebben we onze monsters zelf gevoed? De urgentie aan antwoorden en oplossingen kan niet worden ingelost. Maar, in alle machteloosheid misschien, we kunnen de aanslagen van gruwel beantwoorden met aanslagen van schoonheid, aanslagen van literatuur. De inkt moet vloeien, omdat ook hem de droogte dreigt te worden opgelegd. Over de botsing tussen godsdienstfanatisme en vrijheden, van wat dan ook.”
Wham! De proloog van Spoo Pee Doo gaat raak in op de angsten en dreigingen waar onze maatschappij onder gebukt gaat. De media staan er al tijden bol van en uiteraard schept zo’n voorwoord gigantische verwachtingen. Godsdienstfanatisme en een Europa dat siddert en beeft, daar zou dit verhaal over gaan.
Niets is minder waar. Geen idee wat de auteur precies aan westerse verworvenheden denkt te beschermen met deze novelle – het boekje telt 101 bladzijden, dus roman is een groot woord – of het zou de vrijheid van druggebruik, zuipen en neuken moeten zijn. Het verhaal is één lange monoloog van een loser van zoveelenveertig die zijn nachten zuipend en muilend van café naar café rondtrekt in een fictieve stad die veel op Gent lijkt. Ergens op de achtergrond en heel achteraan in het verhaal gebeurt er een aanslag op de luchthaven van Schiphol die daarna als cafégesprek en in toogpraat wordt besproken.
Het hoofdpersonage heeft niks anders mee te delen dan wat hij drinkt en waar hij dat doet, met wie hij tongt en waar hij dat doet. Na al dat gezuip moet er uiteraard ook aan wc-bezoek gedacht worden en ook dat wordt bladzijden lang uitgesmeerd. Van ‘het meisje dat iets met urine heeft’ tot mannen die moeite hebben met piesen, de bijbehorende geuren en kleuren, en natuurlijk, de vrijwel enige verwijzing naar de profeet Mohammed die in het boek voorkomt:
“Bij de mannen heeft een geestigaard de afbeelding van Mohammed in de urinoirs getekend, de vreugde bij sommigen wanneer ze de profeet vol in het gezicht pissen, het motiveert om beter te mikken, de vloer zal morgenochtend minder dan gewoonlijk kleven.”
WeTransfer, het platform waarlangs drie weken de gratis e-boekversies worden verdeeld (en meteen in vier talen want Verhulst is toch een Europees auteur), heeft al laten weten het niet eens te zijn met de schrijfstijl en inhoud van het boek. Maar om het met een citaat van de uitgever te zeggen: “Uitgeverij Atlas Contact zegt dat dit geen gevolgen zal hebben voor de verkoop van het boek. Integendeel, hoe meer er over het boek wordt gepraat, des te meer zal het de nieuwsgierigheid van de lezers wekken.” En natuurlijk is de gratis pers die dit oplevert, mooi meegenomen voor het andere boek van Verhulst Het leven gezien van beneden dat toevallig ook deze week verschenen is en nu bij de boekhandel ligt.
Dimitri Verhulst kan schrijven. Helaas is hij bij deze op de Gilles de la Tourette-toer gegaan. De aandachtige lezer vindt echt wel mooie beelden – als hij zijn best doet. Spijtig dat ze volledig ondergesneeuwd worden door pies- en kotstirades.
“Ze had een lach waarvan je meteen aandelen zou kopen als je ‘r het geld voor had, ze danste je leven in om er de ochtend nadien weer even frivool uit weg te dansen.”
“Tja, wat zou je hier komen doen, je bent gaan liggen op de golven van de avond, zomaar vol vertrouwen, en je bent afgedreven naar hier. Het genot van wrakhout.”
Het voorwoord suggereert een maatschappelijke en politieke analyse, maar die overstijgt niet eens het vakjargon van de puber, geeft qua inhoud enkel een bacchanaal verslag weer en is op z’n minst bedenkelijk. Dus: vergeet die indrukwekkende proloog, misschien past die bij een ander boek. Schenk een gin-tonic met een schijfje komkommer bij deze grofgebekte satire die het op café ongetwijfeld goed zal doen.
Maar beslis zelf welke mogelijkheden Spoo Pee Doo biedt:
- Een statement: alles móet kunnen.
- Satire: de intelligente mens gaat door het lezen van Spoo Pee Doo nadenken en komt dan zelf tot de juiste antwoorden.
- Grofheid is een westerse waarde die met alle middelen en tot elke prijs beschermd moet worden, vrijheid van mening, weet u wel.
- De verwijzing naar aanslagen en godsdienstfanatisme levert een absoluut geslaagde en gratis mediacampagne op.
- Een test: checken of de populaire media wel écht lezen waar ze over schrijven of enkel overnemen wat de uitgever voorkauwt.
“Duisternis, zei Martin Luther King, valt niet met duisternis te verdrijven, alleen licht kan zoiets doen, zoals haat niet met haat valt te verdrijven, enkel liefde kent die kracht. Heeft ze van een scheurkalender, zalig zijn zij die altijd weten welke dag het is. De dansvloer is een golvende meute, daar kon de moord op Martin Luther King geen eind aan breien, er bleef poëzie na Auschwitz, er is karaoke in Hiroshima…”
En ja, er is literatuur na Spoo Pee Doo van Dimitri Verhulst! (kro)
