Marvel casting bij WPG? Dinsdagmiddag had op de Boekenbeurs in het WPG-café een dubbelgesprek/interview met Herman Brusselmans en Katrijn Van Bouwel plaats. De ervaren straatvechter, badboy Brusselmans, ging in gesprek met meisjesachtige charme in de vorm van een sterke vrouw, Katrijn Van Bouwel. Ze lazen elkaars recentste boek, in dit geval dus Van Bouwels debuut, en spraken over de dood en de zoektocht naar eeuwigheid.
De eerste aanzet, de dood, geeft nochtans een ander idee dan eeuwigheid. Katrijn is op weg om de nieuwe Griet Op de Beeck te worden want die is versleten, zoals vorige week nog beschreven in een column van Herman. Maar nu dus afgeschreven: de hype is over en Griet kan het vergeten. Katrijn is de nieuwe ster.
En zo zijn we bij het eerste boek beland, ‘De muze en het meisje’ van Katrijn Van Bouwel. Het onderwerp van haar boek is volgens de auteur het meest basis dat er is. We gaan namelijk allemaal ooit wel dood. Wat doe je dan met die tijd die je gegeven is? Kan je eeuwig blijven leven? Is dat wel zinvol? Daarmee heeft ze meteen in haar eerste boek een van de grote thema’s te pakken, zegt Brusselmans. De combinatie Brusselmans/Van Bouwel lijkt een gesmeerd team.
Het verhaal van ‘De muze en het meisje’ vertelt over een jonge vrouw, Mila, die voor eeuwig wil blijven leven en daarom een plan verzint. Ze wordt de muze van een kunstenaar en kan zo naakt aan de muren van een museum voor eeuwig bewonderd blijven. Ze jaagt die droom na en vindt uiteindelijk ook de liefde. Maar dan is de vraag: moet je zelf die dromen ook waarmaken of moet je het aan iemand anders overlaten? Moet je het lijdend voorwerp of het onderwerp in je leven zijn? Als je iemand gewoon ziet als middel om een doel te bereiken, als je zoveel verwacht in een relatie, ben je dan wel eerlijk?
Stand-up comedy en improvisatietheater, naaktmodel, taxidermie, Katrijn is van vele markten thuis maar wilde dolgraag schrijven. Dit boek, waar ze een jaar voltijds aan geschreven heeft, is een gekoesterde droom die uitkomt. Verhalen vertellen is immers een van de mooiste dingen die je kan doen. Op die manier kan je jezelf verbinden met iemand anders. Het boek is niet autobiografisch en volgens de auteur kun je door middel van kunst of literatuur iets toevoegen aan de realiteit. Maar om het te schrijven heeft ze wel de grabbelbak van haar eigen leven doorzocht, een van de personages is immers comédienne.
Katrijn Van Bouwel over schrijven:
“Ik heb nog geen idioom, dat ben ik nog aan het uitwerken. Ik richt mij enorm op zintuigelijke ervaringen, hoe iets voelt of proeft. Wat gebeurt er in je lichaam als je dingen meemaakt? Als ik daar een fractie van kan overbrengen, ben ik als beginnend schrijver heel geslaagd. Ik vind het enorm belangrijk dat de lezer zich het boek helemaal eigen kan maken door te doorleven, door de personages echt te maken, tot leven te doen komen met hun eigen bagage. Ik vind het mooi als een boek een samenwerking is tussen een lezer en een schrijver. Ik kan niet anders schrijven dan ik schrijf!”
‘De fouten’ van Herman Brusselmans is geschreven in drie maanden en is wel autobiografisch want dat is een manier om de werkelijkheid te versterken. Je merkt als lezer een verschil tussen wat doorleefd is, wat iemand echt doet of wat schrijvers halen uit andere bronnen, zoals Google bijvoorbeeld. Brusselmans speelt echter graag een spel met de lezer. Honderd procent realiteit is niet interessant, negentig daarentegen geeft hem de mogelijkheid om te freewheelen tussen autobiografie en fictie. Het is het talent van de schrijver om in het fictief of autobiografisch personage zoveel te steken dat het de lezer kan ‘pakken’.
‘De Fouten’ gaat over een onbekende auteur, Johannes Huyghe, die op het punt staat om een biografie over de jonge jaren van Herman Brusselmans te publiceren. Herman krijgt die toevallig in handen – hij heeft er niet aan meegewerkt – en merkt dat die biografie absoluut niet klopt: ze staat vol fouten. In deze roman gaat hij die corrigeren. De auteur speelt zo met het genre van de autobiografie, hij maakt een tegenbiografie, een antwoord op een ander boek. Volg je nog?
De auteur mengt graag want ook in het thema speelt hij daarmee. ‘De Fouten’ is een combinatie van het corrigeren van de fouten over zijn jeugdjaren en een soort moordverhaal op het einde. Nog wat suspense blijven hangen van ‘Zeik’?
Weer komen er echte mensen in voor die personages in het verhaal geworden zijn. Bijvoorbeeld Christophe Vekeman en zijn vrouw, goede vrienden van de auteur. Voor vrienden en geliefden is hij mild, andere personages worden wat harder aangepakt. En ja, het moeten wel bekende mensen zijn want de lezer wil niks weten over Jan Onbekend. Het lijkt wel het Southpark-syndroom: je voelt je vereerd als je bekend genoeg bent om op te treden in een verhaal van Brusselmans.
Herman Brusselmans over schrijven en vergankelijkheid:
“Ik kan niet anders schrijven dan ik schrijf” Waar hadden we dat al gehoord?
“Ik heb literatuur nodig om te functioneren. Ik schrijf een aantal columns en moet dus gedisciplineerd bezig zijn met wat ik doe. Structuur dus, een controlefreak. Het ouder worden geeft het voordeel van meer stielkennis. Literaire techniek, de vorm en de inhoud, de manier waarop je het opschrijft, het structureren van het verhaal, de verbaliteit. Het wordt gemakkelijker omdat je meer bagage, meer woordenschat en meer manieren hebt om na te denken over wat je moet doen. Dat ouder worden betekent ook nadenken over vergankelijkheid. Puur fysiek is dat: ouder worden en sterven. Voor iemand van 59 is dat: bedenken dat 20 jaar leven niks is. Daar ben ik niet elke dag mee bezig, maar meer met het prolongeren van alles wat ik doe: nog een tijdje blijven leven, liefde kunnen geven aan bepaalde mensen, bezig zijn met literatuur. Voortleven via de literatuur gebeurt niet. Hugo Claus, Gerard Reve, Harry Mulisch, Jan Wolkers en Willem Frederik Hermans zijn allemaal recente doden uit de literatuur. Vraag aan 20 jonge mensen om drie boeken van Frederik Willem Hermans te noemen – een van de allergrootste– niemand kan het.”
Ondanks het belachelijk vroege uur (1u ’s middags) dat dit gesprek plaatsvindt, is Herman Brusselmans blij dat hij op de boekenbeurs is. Een boek is een product en dat moet verkocht worden. Signeren is belangrijk want dan verkoopt een auteur dubbel zoveel boeken als bij afwezigheid. Het is hier fris, gezonde lucht, mooie mensen, feest van de literatuur, kortom een cadeau en promoten hoort erbij!
Ik ben zelf ook blij met dit interessante gesprek. Katrijn Van Bouwel was charmant en overtuigend, Herman Brusselmans liet vandaag de gevoelige man vrij. En nu op zoek naar ‘De Fouten’. (kro)
