De gemeenteraad van Hasselt van 25 oktober had de eerste zestien punten meer weg van een chaotische flex office dan van een goed georganiseerde bestuursvergadering. Voor de rest vielen enkel de semantische en ideologisch verschillende muggenzifterij op over de budgetwijzigingen. En de veel langere duurtijd van de zitting.
16 agendapunten. Zoveel waren er nodig om één ontslagnemende burgemeester, twee ontslagnemende gemeenteraadsleden, vier ontslagnemende schepenen, twee nieuwe gemeenteraadsleden, drie ‘wisselende’ en één nieuwe schepen volgens de vastgelegde regels aan hun mandaat – in de volksmond en de papieren pers ook ‘postje’ genoemd – te helpen. Voeg daar ook nog drie verschuivingen binnen de leiding van de OCMW-raad aan toe, en een op regels gebaseerde aanstelling van de derde waarnemende burgemeester op een maand tijd, en dan zou een mens toch wel enigszins begrip kunnen opbrengen voor een uitspraak in de aard van “de Hasseltse Kermis en Jeneverfeesten zijn nog niet voorbij”, zoals Lies Jans (N-VA) de gemeenteraad opende tijdens de stem-intentieverklaring van haar partij. “Dit is gewoon een uiting van de oude politieke cultuur, niet meer en niet minder. Wij hadden als oppositiepartij gehoopt, zeker na de krachtige verklaringen tijdens de vorige gemeenteraad, dat het menens was met de nieuwe stijl die voortaan gehanteerd zou worden. Ook hadden we gehoopt op een statement dat het nieuwe bestuur met een schepen minder zou kunnen functioneren. Niet dus.”
De praktische afhandeling van de verschuivingen verliep vrij chaotisch. Had het nieuwe college haast om iedereen op zijn plek te krijgen? Of wilde Tom Vandeput (CD&V) toch o zo graag die tijdelijke burgemeestersstoel? Hijzelf mocht de eed als nieuwe eerste schepen afleggen in handen van de heel korttijdige, tweede waarnemend burgemeester en nog altijd vierde schepen Habib El Ouakili (Helemaal Hasselt/sp.a). Alleen haalde voorzitter Carlo Gysens heel even de procedure door elkaar: eerst de eedaflegging en dan pas de goedkeuring vragen aan de raad is niet zoals de regeltjes het voorschrijven… Idem bij nieuwe tweede schepen Valerie Del Re (Helemaal Hasselt/sp.a). Pas vanaf nieuwe derde schepen Karolien Mondelaers en nieuwkomer Kevin Schouterden ging het goed. Intussen leek een zieke El Ouakili opgelucht dat zijn korte ‘regeerperiode’ zo vlug voorbij was. Welk feit daaruit ooit de toekomstige geschiedenisboeken zal halen, is niet heel duidelijk: we twijfelen tussen ‘kortste bestuursperiode’ of ‘eerste burgemeester van Marokkaanse afkomst’. Only time will tell…
Ex-schepen, ex-OCMW-voorzitster, momenteel gewoon gemeenteraadslid maar wel toekomstig en volwaardig burgemeester Nadja Vananroye (CD&V) bekeek het allemaal vanop haar stoeltje tussen de raadsleden. Zij zal nog heel even moeten wachten op haar officiële benoeming als burgemeester. Verwacht wordt dat dit tijdens de volgende gemeenteraad in november gebeurt. De zitplaats links van haar bleef trouwens de hele avond leeg. Raadslid Ivo Belet (CD&V) was verhinderd om naar de zitting te komen omdat …
De hele mandatenverhuis duurde slechts 20 minuten. Welke schepen nu precies welke bevoegdheden behoudt of krijgt, werd trouwens niet in detail vermeld. Feit is dat de nieuwe zesde schepen Kevin Schouterden bevoegdheden van liefst vier collega’s overneemt: Ombudsdienst, Faciliteitenbeheer, Gebouwen en Wonen inclusief sociale huisvesting. Feit is ook dat wie de verslagen raadpleegt van alle zittingen tot april vorig jaar kan vaststellen dat deze vier domeinen samen slechts tien keer op de agenda geplaatst werden, op een totaal van meer dan 450 behandelde punten. Misschien had Lies Jans deze aantallen beter vernoemd in haar inleidende stemverklaring. Feit is tenslotte ook dat Schouterden gezien wordt als een trouwe partijman en een harde werker die dit mandaat verdient.
UPDATE: Tom Vandeput zal het record van ‘kortste regeerperiode’ mogen delen met Habib El Ouakili. Deze namiddag, ongeveer twee uur na publicatie van dit stuk, meldt Nadja Vananroye dat de procedure voor haar benoeming als volwaardig burgemeester is afgerond. Dit betekent dat de Vlaamse minister Homans, bevoegd voor lokale bestuurszaken, geen bezwaar ziet en dat Vananroye nu bij gouverneur Reynders mag passeren. CD&V Hasselt was er alvast heel snel bij om haar te feliciteren en om de ambitie voor 2018 duidelijk te stellen.
Stationsomgeving
Dat de naam van Hilde Claes tot dan nog maar een keer en slechts heel kort was gevallen, vond Brigitte Grosemans (Helemaal Hasselt/sp.a) niet helemaal correct. Namens haar fractie wilde ze de vorige, volwaardige burgemeester toch officieel bedanken. “Tijdens verschillende zware dossiers, bijvoorbeeld de Pukkelpopstorm, heeft ze zich getoond als een vrouw met een warm hart. Als mens en politica heeft ze altijd gevochten voor haar stad, en elke beslissing die ze nam – of je het ermee eens was of niet -, was in het belang van de Hasselaren”, aldus Grosemans. De timing van haar interventie was goed gekozen omdat het volgende punt op de agenda het laatste ‘wapenfeit’ van Hilde Claes was: de verbetering van de stationsomgeving. “Via een uitgebreid plan en met maatregelen zoals een alcoholverbod, maar ook de komst van tijdelijke pop-up shops en het #Bamstat-project heeft ze gezorgd voor een vaststelbare verbetering van deze buurt”, was de duidelijke lof-toekenning van Grosemans aan het adres van haar vroegere ‘bazin’.
De nieuwe bestuursploeg kon niet anders dan beamen “dat er een verhoging van de leefbaarheid van die buurt is vastgesteld”. Alhoewel dit precies toch met enige tegenzin gebeurde. “We gaan het VoltHa-plan nog eens bespreken binnen het college, onder andere het zorgplan van voormalig schepen Vananroye en ook van de burgemeester”, lichtte Tom Vandeput toe, echter zonder de naam ‘Hilde Claes’ daarbij uit te spreken en het laatste deel van de zin eerder te mompelen. Nu ja, het is ook zo’n lange zin.
Het alcoholverbod wordt verlengd tot en met 31 december 2016 om het college de kans te geven een eigen evaluatie van het project te maken. Intussen bereidt het bestuur wel een nieuw plan voor om “eventuele overlast in omliggende wijken die zou kunnen ontstaan doordat de vroegere problemen van de stationsbuurt zich naar andere plekken in de stad verplaatsen”, tijdig in de kiem te kunnen smoren. Over een direct vervolg op #Bamstat werd tijdens de zitting echter met geen woord gerept, ondanks het positieve momentum. Door geen enkele partij trouwens.
Ideolologische centjes
24 miljoen euro verdwijnt uit de stadsboekhouding. “Besparing, en de Hasselaar gaat daarvan de dupe zijn!” roept de oppositie dan meteen strijdvaardig. “We hadden jullie voorspeld dat je grof zou moeten bijsturen, want dat jullie helemaal fout bezig zijn. Zie je nu wel!” fulmineert vooral Steven Vandeput. Deed hij voordien al vaker in de zelfde woorden, en dus ook tijdens deze zitting. “Niet waar”, repliceert schepen van financiën Valerie Del Re (Helemaal Hasselt, sp.a) steevast en even voorspelbaar. “Onze boekhouding blijft gezond, de Hasselaar moet zich geen zorgen maken. We actualiseren een aantal dossiers: van sommige weten we dat die niet kunnen of niet gaan uitgevoerd worden, dus halen we die bedragen uit de stadsbegroting. Bij andere dossiers gaat het om een eenvoudige update omdat de eindbedragen soms lager uitvallen dan wat we voorzien hadden. En ja, in enkele gevallen kijken we ook of we dingen toch niet goedkoper kunnen doen dan oorspronkelijk gedacht. Noem dat ‘voortschrijdend inzicht’ als je wil. Maar op geen enkele manier zullen we de schuld laten aangroeien. Is dat dan geen goed beheer? We passen hier geen boekhoudkundige trucs toe, maar misschien moeten we dat de volgende keer gewoon wel doen, want dat lijkt u (Steven Vandeput, nvdr) gemakkelijker te aanvaarden. Wij spelen het gewoon correct.” Waarna de typische, ideologisch gebaseerde en semantische discussie begint over het woord budgetwijziging (inclusief oppositieterminologie met woorden als ‘spiegelpaleis’ en ‘megalomaan’) die traditioneel eindigt met “ik weet niet wat erger is, de begroting op zich of het feit dat u dit zelf allemaal gelooft” van Steven Vandeput. Een dik half uur mochten diverse schepenen uitleg geven over details van het ene of het andere project, over budgetten voor douchekoppen tot de aanleg van een stuk fietspad, en met het ene bedrag al hoger dan het andere. Enkel paperclips hebben we niet gehoord. (Misschien over het hoofd gezien?)
Telkens een budgetwijziging op de gemeenteraadsagenda verschijnt, wordt dit punt altijd meerderheid tegen oppositie goedgekeurd, en dat was ook deze keer zo. Toch willen we één kanttekening plaatsen bij de timing van deze wijziging. Net op het moment dat de macht verschuift van rood naar oranje, gebeurt een grondige najaars-opkuis van de stadsfinanciën. Toeval? “Hasselt blijft ondanks alles voor 200 miljoen investeren in diverse projecten om de leefbaarheid in de stad te verbeteren en de stad te laten groeien”, merkte Del Re terloops nog op tijdens een van haar reacties. Maar nogmaals: ideologische verschillen tussen meerderheid en oppositie.
Begijnhof
Theoretisch gezien hadden er 16 punten over het Begijnhof in Hasselt de agenda kunnen halen: een voor elk van de 13 huisjes, en dan voor het poortgebouw, het bijgebouw en een lapje grond van 60 vierkante meter. Toch koos N-VA voor een gebundelde aanpak in één voorstel: laat de stad Hasselt de hele site kopen. “Op die manier kunnen we in eigen regie beslissen wat daar verder mee gebeurt”, lichtte raadslid De Hollogne de motie toe.
Schepen Tom Vandeput gaf daarop een korte samenvatting van wat de stad intussen al rond dit dossier gedaan heeft. Hij verduidelijkte ook even dat de verkoop die op provinciaal niveau werd beslist, enkel slaat op de huisjes, niet op de centraal gelegen kerkruïne noch het daarrond liggende park. Hij leek vooral tevreden over de interesse van UHasselt en kijkt daarom uit naar 7 november wanneer hij het dossier opnieuw zal bespreken met de universiteit. “Er is echter geen (stads)budget voor alles wat de provincie afstoot. Maar geloof mij, dit dossier ligt ook gevoelig bij het schepencollege. Wij vinden het alleszins belangrijk dat het Begijnhof publiek blijft in de toekomst.” Informeel heeft de stad wel al haar akkoord gegeven om “te faciliteren” indien UHasselt de nieuwe eigenaar wordt, zo gaf schepen Vandeput nog mee. “Hoe bedoelt u: geen budget en toch al afspraken om te faciliteren?” Die vraag stelde de oppositie echter niet.
Raadslid Michiel Liefsoens (Helemaal Hasselt/sp.a) mengde zich op zijn eigen manier ook even in de discussie. “Toen ik die motie las, dacht ik: ‘Is carnaval al begonnen?’ De (huidige) Vlaamse Regering heeft de afslanking van de provincie ingezet en heeft de cultuursubsidies op nul gezet. Wel, dit is het directe gevolg daarvan. Dat de Vlaamse Regering maar een oplossing zoekt voor Hasselt. Waarom richt ze bijvoorbeeld niet een coöperatieve vennootschap op van en voor Hasselaren die daarmee kunnen participeren in het behoud van hun erfgoed? Dat zou ik pas een voorstel vinden.”
Tenslotte probeerde Laurence Libert (Open VLD) nog even haar provinciale partijgenoot, gedeputeerde Igor Philtjens, uit de wind te zetten. Waarom ze een opmerking maakte over aan drugs gerelateerde feiten en de onveiligheid die daardoor in het begijnhofpark zou heersen, was echter niet echt duidelijk. Harde cijfers gaf ze niet, waardoor haar uitspraak alle kracht verloor en eerder oppervlakkig overkwam.
Aangezien de stad Hasselt in de toekomst aan wie dan ook vergunningen zal moeten toekennen, zal dit punt ongetwijfeld nog een tijdje blijven sluimeren.
Fietsen en hoofddoeken
Tenslotte sprongen nog twee onderwerpen in het oog.
Eén. Fietsen wint aan belang in Hasselt. Liefst drie afzonderlijke punten haalden de lange agenda van de oktoberzitting: een stukje fietspad aan het kruispunt van de Boudewijnlaan en de Elfde Liniestraat, spiegels in de fietstunnels aan de Kuringersteenweg en aan de Alverberg (en waarom het zo lang duurt om die te plaatsen) en onderhoud van fietspaden en -tunnels aan de Kempische Steenweg. Schepen El Ouakili was blij dat de politieke tegenstand tegen zijn fietsbeleid en bijhorend fietsactieplan blijkbaar verdwenen is. Hij reageerde met een hoorbaar zieke stem dat zijn diensten zo snel mogelijk zullen doen wat ze kunnen, “maar waar Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) bevoegd is, duurt dat nu eenmaal zo lang.”
Daarnaast was er nog een voorstel van Vlaams Belang-raadslid Frank Troosters om “loketneutraliteit te garanderen door uiterlijke tekenen van religie te verbieden.” Sinds de stad Hasselt de eerste dame met een hoofddoek in dienst nam, zat dit punt er ergens (voorspelbaar) aan te komen. De discussie op zich was uitermate kort, enkel verliep de stemming opnieuw vrij chaotisch en zelfs in drie keer – waarbij zowel schepen Mondelaers als schepen Tom Vandeput zich heel even vergisten (bij de tweede poging) en op een compleet fout moment hun hand opstaken… Niet dat het enig verschil zou gemaakt hebben of dat zij plotseling kunnen verdacht worden van een ander gedachtengoed. Beiden waren zelf nog het meest verbaasd over hun reactie en maakten meteen excuserende gebaren. En hoopten misschien stiekem dat niemand hun eerlijke vergissing had opgemerkt (het was toen ook al laat op de avond, zware werkdag, lange zitting, …). De stemming toonde overduidelijk hoe eenzaam en niets vermogend een eenmansfractie kan zijn.
Quo vadis, Hasselt?
Brigitte Grosemans had tijdens haar lofbetuiging aan Hilde Claes alle raadsleden inclusief het schepencollege opgeroepen om tot het einde van deze bestuursperiode “de nodige cohesie te tonen en een voorbeeld te zijn voor de inwoners van de stad.” Binnen haar eigen partij hoor je sinds het ontslag van Hilde Claes precies die boodschap trouwens. Dinsdagavond leek ze ook over partijgrenzen heen te raken, want iedereen was uitgesproken geneigd om “constructief mee te werken in het belang van de Hasselaar”.
Elke partij is inmiddels in pre-verkiezingsmodus, met of zonder voorakkoorden. De ene is daar al iets explicieter over dan de andere. De eerste opmerkingen in de stijl van “we zien wel wat de kiezer daarvan vindt over twee jaar” vallen links en rechts al. De nieuwe bestuursploeg heeft alleszins nog twee jaar de tijd om zich te bewijzen, om aan de Hasselaar te tonen dat er een beleid is, om transparant hierover te (leren) communiceren en om diverse grote en lopende dossiers aan te pakken of af te werken, ‘in het belang van de Hasselaar’. De verwachtingen van die ‘burger, inwoner of kiezer’ zijn duidelijk, hoe hij of zij ook genoemd zal worden.
De bordjes van de laatste kilometers zijn zichtbaar. (ds)