Tussen 16 en 26 november 2017 staat Vlaanderen weer stil bij de toekomst van ons eten. Tijdens de elfde Week van de Smaak zijn er overal activiteiten die willen doen nadenken over hoe voeding in de toekomst er zal uitzien. Revolutionair, duurzaam en gezond, beïnvloed door andere culturen, zonder verspilling of afkomstig uit een labo?
Niemand heeft echter een glazen bol, ook de initiatiefnemers van de Week van de Smaak niet. Maar met meer dan 250 organisatoren in Vlaanderen en Brussel proberen ze alvast hun visie op de voedseltoekomst te geven. Daarvoor komt de Markt van Morgen naar verschillende steden. Het Capucienenplein in Hasselt staat vooraan in het rijtje op donderdag 16 november van 14 tot 18 uur. Daarnaast bieden diverse Hasseltse horecazaken of voedselinitiatieven de mogelijkheid om te gaan proeven van een ’toekomstmenu’, waar vaak nog een cultureel extraatje aan toegevoegd wordt, laat schepen van Cultuur Karolien Mondelaers weten.
Een overzicht van de Hasseltse deelnemers vind je onderaan dit artikel. Twee interessante aanwezigen op de Hasseltse Markt van Morgen willen we eerst voorstellen.
Omegabaars / De visboerderij
Stijn Van Hoestenberghe uit Kruishoutem noemt zich sinds een jaar of twee een sustainable fish farmer, een duurzame visboer. Dat laatste is letterlijk te nemen want net zoals een klassieke boer vlees op poten in diverse vormen kweekt, doet Stijn dat met de Omegabaars. Als bioloog vroeg hij zich af hoe een gezonde en lekkere vis met een minimale impact op de natuur duurzaam kon geteeld worden. Biodiversiteit in de zee staat meer en meer onder druk volgens hem, dus vond hij het tijd om andere oplossingen te zoeken.
Het hele kweekproces in zijn visboerderij kreeg de nodige aandacht om tot een bijna gesloten cirkel te komen: regenwater wordt van de daken van de tomatenserres van de buurman gerecupereerd en bijverwarmd met restwarmte uit diezelfde serres. In samenwerking met de Leuvense universiteit ontwikkelde hij het speciale visvoer. Het is 100% plantaardig en afkomstig van lokale grondstoffen. Daardoor laat het nauwelijks vervuiling achter in het zwemwater. Dit laatste komt uiteindelijk terecht in een rietveld waarna het zuiver terug naar de natuur vloeit. Reststoffen die achterblijven in de biofilters dienen tenslotte als bemesting voor de buurman-tomatenboer.
In zijn eigen Omegazine laat Stijn professor Patrick Sorgeloos van de Gentse unief uitgebreid aan het woord over duurzame visboerderijen, “want daar zit toekomst in” – toch voor een nichemarkt, voegt de professor eraan toe. Hij verwijst bovendien naar het Oosten, waar geïntegreerde aquacultuur al meer dan 2.000 jaar oud is en zich doorheen de eeuwen verder ontwikkeld heeft.
“Het verhaal van de Omegabaars is lang en het water soms diep”, schrijft Stijn in de inleiding in hetzelfde Omegazine. “Belgen zijn consumenten die graag wilde, grot zeevis eten. Wij kweken een kleinere zoetwatervis, dus een enorme tegenstelling”, verklaart hij. “Vooral op vlak van distributie is dat geen gemakkelijk verhaal. Ook zijn wij een duurdere vis om de duurzaamheidskosten te dekken. Maar ons duurzaamheidskarakter is dan ook van het hoogste soort.” Ondanks alles ziet Stijn een licht stijgende trend voor de Omegabaars, “maar we moeten wel enorm aan de kar trekken.”
Intussen krijgt hij wel al de uitgesproken steun van diverse bekende chefs en foodies, want die lijken al gewonnen voor de inlandse Omegabaars. Jeroen Meus spreekt zo bijvoorbeeld over “een verrassende vis met karakter” die heel wat toepassingen kan vinden, zowel rauw, gerookt, gebakken of gegrild. En ook andere (sterren)restaurants in heel België zien langzaamaan de voordelen van de constante kwaliteit en beschikbaarheid van de vis. Volgens Stijn doet de smaak van de Omegabaars denken aan zeebaars of dorade royal, forel of gerookte paling, ‘witte zalm’ en zelfs een toets van tong.
Nu, als je de foto’s bekijkt die Omegabaars ons bezorgde, begint dan de hobbykok in jou ook niet een klein beetje nieuwsgierig te worden?
Mealhero
Deze Gentse start-up lanceerde begin deze maand een Kickstarter crowdfunding campagne om een slimme stomer op de markt te brengen “die het gemak van de afhaalmaaltijd combineert met het gezonde van een foodbox”. Ideaal voor de drukbezette milennial die snel en gezond wil eten, vindt het bedrijf. En sinds de lancering van de geldinzameling al goed voor iets meer dan 41.000 euro, bijna 65 procent van het beoogde eindbedrag.
Mealhero wil diepvriesmaaltijden terug op de kaart zetten, want de slimme stomer herkent de vriesverse ingrediënten die in de box aan huis geleverd worden aan een slim label en bereidt ze in 20 à 30 minuten zonder tussenkomst van de gebruiker. Misschien is de eerste indruk die van een diepvries-HelloFresh-oplossing, maar dat klopt niet helemaal volgens CEO Jeroen Spitaels. “Wij willen technologie naar de keuken brengen om daardoor heel gemakkelijk een heel gezonde maaltijd te bereiden. Het enige wat wij gemeenschappelijk hebben met HelloFresh is dat alles aan huis geleverd wordt via een doos. Maar daar stopt het zo’n beetje.”
De initiatiefnemers waren hun eigen geklaag (en dat van mensen uit hun buurt) blijkbaar grondig beu. “We hadden geen tijd of zin (in kookfiasco’s) als we ’s avonds laat thuis kwamen, maar ook niet in de zoveelste ongezonde afhaalmaaltijd,” aldus Jeroen. En dus bedachten ze dit idee. “In een wereld waarin we bellen met ons uurwerk en auto’s zelfstandig rijden, is het een logische volgende stap dat slimme technologie ook een rol gaat spelen op het vlak van onze voeding.”
Jeroen groeide op in het voedingsbedrijf van zijn familie en was naar eigen zeggen altijd gefascineerd door het stoomproces. “Stomen is de ideale technologiekeuze, omdat je in geen tijd een volledige maaltijd kan klaarmaken en het stomen van vriesverse ingrediënten erg gezond is.” Over de afkomst van de ingrediënten vermeldt het bedrijf niets in de originele perstekst maar Jeroen wil op dat vlak iedereen vanaf de start geruststellen. “Alle ingrediënten hebben hun oorsprong in België en Nederland. Daarvoor werken wij samen met een resem aan partners. En alle productie vindt ook plaats in het lokale voedingsbedrijf van mijn ouders. Anno 2017 is het inderdaad zelfs al vrij standaard dat je een bedrijf opricht met de duurzaamheids-gedachte als standaard. Zeker geen probleem daar.”
Maaltijdsuggesties worden aangereikt vanuit een bijhorende app op basis van persoonlijke voorkeuren en de mealhero-inhoud van de diepvriezer. De stoomkoker haalt die informatie automatisch via de labels uit de cloud. Op termijn zijn er combinaties te maken op basis van een 200-tal ingrediënten, goed voor zo’n 700 combinaties. Nu, het menu van een afhaalkebab of frituur geeft ook tientallen mogelijkheden. Maar neem je elke keer iets anders, of iets dat je niet kent?
In de toekomst wil het bedrijf ook mogelijk maken dat de stoomkoker los van de labels en de cloud gebruikt kan worden. “Dat is iets wat we in de toekomst gaan uitwerken”, aldus Jeroen. Maar wel enkel met de mealhero-garantie: dat je zeker bent dat het eten er perfect klaargemaakt uit komt. Niets is zo vervelend als na een lange werkdag een stuk kipfilet nemen, gokken dat die 200 gram weegt, gokken dat die 14 minuten nodig heeft, om dan op je bord te merken dat het eigenlijk 18 minuten was en het vlees nog rauw is in de kern.”
Een avondje Netflix inclusief samen koken en eten met vrienden is mogelijk, maar behoort niet tot de doelgroep van mealhero. “We richten ons inderdaad tot mensen die alleen of voor twee gaan koken. Dus een volledige vriendengroep of een volledig gezin van bijvoorbeeld vier personen kan er op dit moment niet tezamen uit eten. Maar then again: diezelfde vriendengroep kan ook niet samen een kant-en-klare maaltijd uit de microgolf halen want daar passen er ook maar 2 of 3 in.” Ook een simpele praktische reden ligt aan de basis voor de doelgroepkeuze. “Met een gezin van 5 of 6 personen wordt de stoomkoker drie keer zo groot, wat niemand nog deftig op z’n aanrecht krijgt. En dan wordt de prijs natuurlijk ook hoog.”
De Kickstarter campagne van mealhero loopt nog tot 4 december 2017. Er is al een Starter Pack vanaf 229 euro (slimme stomer + 3 maaltijden in één box) of een I’m Hungry Pack voor 309 euro (slimme stomer + 15 maaltijden in 2 boxen). Het ingezamelde geld dient voor de productie van de stomers, waardoor de levertijd verwacht wordt rond september 2018. Mealhero garandeert dat de ingrediënten vriesvers zijn en een houdbaarheid hebben van minstens zes maanden. In België en Nederland wordt geleverd via partners met ervaring in diepvriestransport. De klant kan bovendien zelf het leveringstijdstip kiezen. De prijs voor een mealhero-maaltijd zal tussen 6,5 en 9,5 euro per persoon liggen, inclusief levering, en afhankelijk van de bestelde hoeveelheid ingrediënten.
De Hasseltse deelnemers
Vzw Vriendschap is een vrijwilligersorganisatie die de solidariteit tussen de mensen wil bevorderen over de grenzen heen van inkomen, sociale afkomst, godsdienst of nationaliteit. Vijf dagen per week kunnen mensen een warme maaltijd genieten in ontmoetingsruimte Klavertje 4 (Fonteinstraat 69, Runkst). Tijdens de Week van de Smaak kan je genieten van een menu opgebouwd rond voedselverspilling. Op donderdag 23 november speelt een jazzgroepje tijdens het eten.
Elke weekdag tussen 11.30u en 14u. Zie website.
De Levensboom (Leopoldplein 44) tovert duurzaam en gezonde voeding vers en handgemaakt op de borden. Respect voor mens en leefmilieu staan centraal, evenals een wisselend aanbod volgens de seizoenen. Tijdens de Week van de Smaak is er een volledig veganistisch proevertjesmenu.
Open op woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag. Zie website.
De Preuverie (Paardsdemerstraat 21) van chef Peter Van Brussel zorgt in zijn kleine restaurant voor een breed scala aan gastronomische specialiteiten. Peter is in Hasselt al langer bekend om zijn interessante en uitgebreide aanbod voor vegetariërs.
Open van dinsdag tot en met zaterdag. Voor groepen van +10 personen ook op andere dagen, mits reservatie. Zie website.
’t Kookpunt (Hemelrijk 13) is sinds 1999 een gevestigde waarde in Hasselt. Net iets anders, eigenzinnig en toch toegankelijk zijn hier de troeven. Soms zijn de gerechten klassiek, maar even vaak vernieuwend. Op vrijdag 17 november is er een jazzoptreden tijdens de avondshift.
Open van woensdag tot en met zaterdag. Zie website.
Sips ’n soda The Cocktailstore (Capucienenstraat 3, langs de inrit van de ondergrondse parkeergarage) is een nieuwkomer in Hasselt. Hun gedreven bartenders zijn verzot op de momenten die cocktails creëren. Op aanvraag geven zij een workshop cocktails maken met Hasseltse producten tijdens de Week van de Smaak.
Open op afspraak. Minimum 10 deelnemers. Zie website.
De Speculaasfeesten (Kolonel Dusartplein) horen evenveel bij Hasselt als de bekendere Jeneverfeesten. Op het marktplein tegenover de bibliotheek bakt de orde van de Hasseltse speculaas samen met de afdeling bakkerij van de Hotelschool niet alleen verse speculaas, maar ook truffels en wafels geïnspireerd door het Hasseltse streekproduct.
Zaterdag 18 november 2017 van 12 tot 18 uur. Gewoon je neus volgen mocht je toch niet helemaal weten waar het is.
Zie Facebook pagina van De Hasseltse Speculaas
Ook in andere Limburgse gemeenten tenslotte zijn er heel wat activiteiten in het kader van de Week van de Smaak. Voor de volledige agenda kijk je best op de website. En schoolkinderen kunnen deelnemen aan een wedstrijd waarbij ze kunnen nadenken over hoe en wat ze morgen zullen eten, en dat dan uitbeelden. Vzw Vol-au-Vent, de organisatie achter de Week van de Smaak beloont op 1 december de klas die de creatiefste of gekste ideeën naar voren bracht via foto’s of video. Zo’n activiteit of deelname moet dan wel geregistreerd worden en de foto’s of filmpjes doorgestuurd vóór 26 november. (ds)
