Aan het kruispunt van de Singel en de Universiteitslaan in Hasselt, ter hoogte van het Provinciehuis, komen de werken voor de bouw van een bustunnel en de heraanleg van het hele kruispunt stilaan op kruissnelheid. Deze week rooit een gespecialiseerd bosbouwbedrijf zo’n 250 bomen en struiken in de bermen. Tegen begin mei volgt dan de aanleg van tijdelijke wegenis rondom het kruispunt en kunnen de zware werken beginnen. Kostprijs van het hele project: 21 miljoen euro.
Op de plek waar tot gisteren enkele bijna iconische bomenrijen stonden, ligt het fietspad ertussen vandaag bezaaid met houtzaagsel en snoeiresten. Op anderhalve dag verdween al de helft van de prachtige, dubbele rij bomen die het fietspad langs het Provinciehuis flankeerden. Over enkele dagen zijn ze allemaal verdwenen.
Op deze plek zullen ten laatste tegen einde 2020 bussen van De Lijn – en misschien ooit zelfs een tram – een aparte bedding krijgen inclusief een nieuwe tunnel onder de Singel. Op die manier verliezen ze geen tijd meer bij de oversteek van het immer drukke kruispunt aan de grote ring. Optimalisatie van de doorstroming op de Singel heet dat in officiële termen.
Het tijdstip van deze kap is zeker ongelukkig gekozen. Slechts een goeie maand na een forse bomenkap voor de heraanleg van het Kapermolenpark vlakbij ziet de Hasselaar opnieuw een groot aantal volwassen bomen verdwijnen uit zijn stad. Deze keer gebeurt dat echter binnen een Vlaams project.
Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) streefde wel naar een maximaal behoud van het bestaande groen, meldt het persbericht. Dat betekent dat een aantal bomen dus niet tegen de kettingzaag zullen aanlopen. Langs de kant van het Rijksadministratief Centrum bijvoorbeeld blijven een aantal volwassen exemplaren gespaard. Allemaal hebben ze een groene stip – in de hoop dat niemand van de werklui kleurenblind blijkt te zijn. En ook onderzocht AWV de mogelijkheid om bomen te verplanten.
Na de werken, einde 2020, plant Agentschap Natuur en Bos (ANB) “elders” nieuwe bomen aan ter compensatie en voorziet Wegen en Verkeer nieuw groen rondom het kruispunt. Dat lezen we het in het persbericht. In een e-mailreactie op onze vraag maakt de woordvoerder daarvan: “Achteraf komen er 160 nieuwe bomen terug plús boscompensatie elders door ANB.” Die bomen zullen dan “meteen in een groter formaat worden aangeplant dan standaard wordt voorzien.”
Intussen geldt tijdens de rooiwerken overdag een omleiding voor fietsers rond de werfzone. Het fietspad waarrond gewerkt wordt, is namelijk een drukke fietsverbinding tussen het centrum van Hasselt en de universitaire campus in Diepenbeek.
Grote werken tot eind 2020
“Qua Limburgse projecten is dit alleszins een groot verhaal, ook wat betreft budget”, vertelde woordvoerder Sep Vandijck van Wegen en Verkeer ons een tijdje geleden al. “21 miljoen euro (voor de heraanleg van een kruispunt) is niet niks, zo zijn er niet veel projecten in Limburg.” En ook N-VA Hasselt ziet dit project als een geweldige vooruitgang voor Hasselt. “Deze investeringen gaan een voelbaar verschil maken. Meer verkeersveiligheid voor de kwetsbare weggebruikers en een betere doorstroming voor het openbaar vervoer”, meldde Lies Jans toen het project eind vorig jaar werd aangekondigd. De afgelopen drie maanden werden al diverse voorbereidende nutswerken uitgevoerd.
Behalve de tunnel voor bussen – en later misschien trams – aan de kant van het Provinciehuis komen er ook twee nieuwe fietstunnels onder de Singel. De huidige fietstunnel onder de Universiteitslaan verschuift naar achter om zowel Park H (site van o.a. de Grenslandhallen en Plopsaland), het Provinciehuis én de Kinepolissite veiliger en gemakkelijker toegankelijk te maken voor zachte weggebruikers. Een nieuwe, grote en overkapte bushalte moet tenslotte de gebruikers van het openbaar vervoer het nodige comfort bieden.
Intussen lopen er gesprekken tussen stad Hasselt en de uitbaters van Park H over het gedeelde gebruik van die megaparking. Schepen van Mobiliteit Marc Schepers zou die parking graag door pendelaars of shoppers willen laten gebruiken, die vervolgens dan op een alternatieve manier tot in de stad kunnen geraken. Langs de Universiteitslaan rijden immers elke dag meer dan voldoende bussen richting het centrum. En moest daar ooit een tramhalte bijkomen… Een grote multimodale hub aan de oostelijke zijde van de stad zou op die manier kunnen ontstaan. Dé manier waarop de schepen in de toekomst het parkingaanbod in Hasselt wil verbeteren en meer auto’s uit het stadscentrum zou willen weren.
>>> Lees ook: Mobiliteit 3.0: slimmer naar en in Hasselt
Twee kruispunten aan de uiteinden van de werfzone krijgen tegelijk ook een upgrade: enerzijds het kruispunt aan de Trichterheideweg (ter hoogte van Versuz en Kinepolis), en anderzijds de rotonde aan de Voorstraat (binnen de grote ring, aan parking Hawaï). Die rotonde zou volgens Sep Vandijck zelfs verdwijnen waarna er verkeerslichten in de plaats zouden komen. Fietsers kunnen na de werken op die plek nog altijd de bestaande fietstunnel gebruiken, want daaraan verandert niets.
Hinder
Het verkeer op een heel belangrijke invalsweg van Hasselt gaat over enkele maanden wel last ondervinden gedurende anderhalf jaar. “In de zwaarste hinderfase gaat het even pijn doen, ja”, geeft Vandijck toe. “Maar gemotoriseerd verkeer in alle richtingen blijft altijd mogelijk. Er wordt een tijdelijke omleidingsweg voorzien tijdens die zwaarste hinderfase.” Die weg moet zorgen dat de Koning Boudewijnlaan bruikbaar blijft voor inkomend en uitgaand verkeer. Deze tijdelijke weg komt op een goeie vijftig meter van de Japanse Tuin en loopt langs de rand van de parking Hawaï.
“We gaan zorgen dat het doorgaand verkeer zo vlot mogelijk zal kunnen verlopen”, benadrukt Sep Vandijck. “Maar het blijft altijd een afweging: we kunnen opteren voor minder hinder, maar dat betekent dat we daar tijdens de uitvoering rekening mee moeten houden waardoor het waarschijnlijk langer gaat duren. Ofwel kiezen we voor de iets kortere pijn, met iets meer hinder, zodat we sneller vooruit kunnen gaan. De minder-hinder-aanpak is hier belangrijk.”
Heraanleg een stap in de goede richting?
Bij de Vlaamse Vereniging voor Ruimtelijke Planning ziet men de heraanleg van dit grote kruispunt echter lichtjes anders, zo vertelde Hans Tindemans ons tijdens de laatste infodag over Spartacus, midden december vorig jaar. Hij vindt de heraanleg slechts een halve stap in de juiste richting.
“Ze hebben niet de eerste vraag gesteld: moeten we niet vanuit een modal shift nadenken?”
Hans Tindemans, Vlaamse Vereniging voor Ruimtelijke Planning
“Het is een geïntegreerde oplossing in die zin dat er voor de verschillende modi aandacht is besteed. Ik denk dat de netwerken apart wel goed zitten (fiets, openbaar vervoer, auto, nvdr). Ze hebben echter niet de eerste vraag gesteld: moeten we niet meteen vanuit een modal shift nadenken? En moeten we dan niet meteen de ruimte voor de auto en die voor de actieve modi gaan omwisselen? Nu blijft er heel veel ruimte voor gemotoriseerd verkeer. De andere modi krijgen de restruimte.” Met een dergelijke aanpak hadden die 250 bomen en struiken met andere woorden nog een mooie oude dag kunnen beleven.
Eind 2020 liggen aan dit belangrijke Hasseltse knooppunt de komende dertig jaar dus nog altijd zeven rijstroken voor auto’s en slechts twee voor bussen (en ooit misschien voor trams), en twee voor fietsers – ervan uitgaande dat de breedte van een dubbelrichting-fietspad gelijk is aan één rijstrook.
“Er is nu geprobeerd om de oversteken – of ondertunnelingen eigenlijk – wat slimmer en efficiënter te maken, en bijkomende te creëren aan de noordkant van het kruispunt”, reageert woordvoerder Sep Vandijck van AWV op de opmerkingen van Hans Tindemans. “De ruimte voor de fietser… Dat zijn weliswaar geen zeven rijstroken, maar een fiets neemt dan ook niet zoveel plaats in als een auto, hè.”
Vandijck wikt zijn woorden verder. “Het gebeurt allemaal volgens de huidige voorschriften, dus ik denk dat we dan naar boven moeten kijken. Want moeten de voorschriften dan niet veranderen? Het zou heel goed zijn als we over 35 jaar de shift gemaakt hebben. Het zal van bovenaf een beetje moeten komen, denk ik – qua beleid en investeringen. Het zal nog meer naar de fiets en het openbaar vervoer moeten gaan om tegen dan daartoe te komen. Tja… Ik hoop er wel echt op, hoor. Ik zou persoonlijk niets liever willen.” (ds)
Via een speciale website houdt Agentschap Wegen en Verkeer geïnteresseerden op de hoogte van het verloop van deze werken. Daar kan je ook inschrijven op een nieuwsbrief.